Vijf lessen na paar maanden noodopvang
© anp.
Veel gemeenten willen geen vluchtelingen meer opvangen in crisislocaties, zoals sporthallen. Ze vinden het te duur, inhumaan of menen dat ze hun plicht hebben gedaan, blijkt uit onderzoek door deze krant. Vooral bij kleine gemeenten is de rek eruit.
Gemeenten zijn het schip ingegaan met de vergoeding die ze van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers krijgen voor crisisopvang van vluchtelingen (40 euro per persoon per nacht). Sommige gemeenten gaven tien keer zo veel uit. Driekwart wil de extra kosten op het rijk verhalen. Bij elkaar gaat dat om enkele miljoenen.
Het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) werd zo overvallen door de grote instroom van vluchtelingen, dat voor noodopvang een beroep is gedaan op gemeenten. Veel gemeenten voelen er weinig voor om nogmaals bij te springen. Welke conclusies kunnen er na een paar maanden worden getrokken?
Het COA loopt achter de feiten aan
,,Wij hebben de indruk dat het COA niet gesteld stond voor de explosieve groei in het aanbod van asielzoekers,'' (gemeente Kaag en Braassem). Er was 'weinig tot geen coördinatie', (Leiderdorp). Bijna iedere gemeente heeft wel iets te klagen over het COA. Een 'chaotische organisatie', aldus de gemeente Waalwijk. Tegelijkertijd is er ook wel begrip. De reactie van de gemeente Stichtse Vecht vat de algehele teneur aardig samen. ,,Wij constateren dat er zaken in de onderlinge afstemming en communicatie beter kunnen, maar begrijpen tegelijkertijd dat het COA haar werkzaamheden onder grote druk moet verrichten.''
Wees niet te nieuwsgierig
Gemeenten die graag willen weten waar ze aan toe zijn, als ze instemmen met een crisisopvang van een paar dagen, hebben pech. Voorspellen welke vluchtelingen er komen, Syriërs, Irakezen, Eritreeërs misschien? Dat lukt hoogstens een paar uur van tevoren, als het COA alle puzzelstukjes weer in elkaar heeft geschoven.
Ook zo'n vraag: wanneer ze komen. Sommige bussen hebben een track and trace- systeem, anders is het gissen. Nog een verrassing: bij aankomst blijken vluchtelingen soms nog geen hap te hebben gegeten. Zo kwamen asielzoekers in Middelburg pas halverwege de avond aan, met lege magen.
Wie denkt dat bellen naar het COA helpt, staat over het algemeen voor een pittig karwei. Zeker in de begindagen waren medewerkers daar vaak overbelast en totaal onbereikbaar. De klachten zijn gemeengoed onder de ondervraagde gemeentes. Of, zoals Maassluis samenvat: ,,De informatie vanuit het COA was slecht, laat en tegenstrijdig.''
Dit gaat geld kosten
Stel. Je bent een niet al te grote gemeente. En ineens moet er een crisisopvang komen. Dat slaat een gat in het ambtenarenapparaat, waardoor het normale werk blijft liggen. Met een beetje pech helpt het ook je begroting om zeep.