maandag 20 juli 2015

Schuursponsje helpt artsen slokdarmkanker opsporen

Onderzoekers van de universiteit van Cambridge ontwikkelden een nieuw instrument om slokdarmkanker eerder op te sporen: een schuursponsje aan een touwtje. De uitvinding moet huisartsen in staat stellen de zeer dodelijke ziekte in een vroeg stadium te ontdekken en zo levens te redden.

De capsule aan een draadje ziet er een beetje uit als een houtje-touwtje oplossing, maar het is een veelbelovende nieuwe opsporingsmethode om slokdarmkanker in een vroeg stadium te ontdekken: de Cytosponge.

Het werkt als volgt. De patiënt slikt de capsule, met daarin het schuursponsje verpakt, door. Na een paar minuten lost de capsule op en ontvouwt de spons zich. De arts of verpleegkundige kan vervolgens het touwtje terugtrekken. Onderweg schraapt het sponsje over het hele traject cellen van de wand van de slokdarm. De cellen worden in het lab beoordeeld.

Kijkonderzoek
Om afwijkende cellen op te sporen moet een arts nu nog met een endoscoop, een flexibele slang met een camera aan het uiteinde, in de slokdarm kijken. Tijdens het kijkonderzoek neemt de arts biopten, hapjes cellen, uit de wand. De cellen worden onder de microscoop bekeken en beoordeeld op kenmerken van kwaadaardigheid.

Het grote nadeel van deze opsporingsmethode is dat maar op een paar plekken cellen worden verzameld. De kans is dan groter dat ernstig afwijkende cellen gemist worden.

Voorstadium
Gezonde slokdarmcellen veranderen wanneer ze worden blootgesteld aan bijvoorbeeld terugstromend maagzuur. Stap voor stap stapelen de afwijkingen zich op in de cellen. Zo ontstaat een Barrett-slokdarm, een voorstadium van kanker. Vaak is het deel met afwijkende cellen meerdere centimeters lang. Eén tot vijf van de honderd mensen met een voorstadium krijgt uiteindelijk kanker.

Slokdarmkanker is, mits het in een vroeg stadium wordt ontdekt, goed te behandelen. Maar als patiënten klachten krijgen en zich bij de huisarts melden, is het vaak te laat. Om aan te geven hoe ernstig de ziekte is: van iedere tien patiënten bij wie de ziekte wordt vastgesteld, is na vijf jaar nog maar één in leven.

DNA-schade
Het bedrieglijke van de Barrett-slokdarm is dat de afwijkende cellen niet allemaal even afwijkend zijn. Van de buitenkant, door de endoscoop, kan de arts niet precies zien welke cellen het meest afwijkend zijn. Wanneer de cellen worden blootgesteld aan schadelijke stoffen treedt DNA-schade op. Pas bij een bepaalde hoeveelheid schade gaat een afwijkende cel over in kanker.

Hoe het voorstadium overgaat in slokdarmkanker is niet goed bekend. Met de Cytosponge hopen de onderzoekers daar meer informatie over te krijgen. De onderzoeksresultaten werden maandag gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Nature Genetics.




Bron

Geen opmerkingen:

Een reactie posten