Vijf lessen na paar maanden noodopvang
© anp.Veel gemeenten willen geen vluchtelingen meer opvangen in crisislocaties, zoals sporthallen. Ze vinden het te duur, inhumaan of menen dat ze hun plicht hebben gedaan, blijkt uit onderzoek door deze krant. Vooral bij kleine gemeenten is de rek eruit.
Gemeenten zijn het schip ingegaan met de vergoeding die ze van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers krijgen voor crisisopvang van vluchtelingen (40 euro per persoon per nacht). Sommige gemeenten gaven tien keer zo veel uit. Driekwart wil de extra kosten op het rijk verhalen. Bij elkaar gaat dat om enkele miljoenen.
Het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) werd zo overvallen door de grote instroom van vluchtelingen, dat voor noodopvang een beroep is gedaan op gemeenten. Veel gemeenten voelen er weinig voor om nogmaals bij te springen. Welke conclusies kunnen er na een paar maanden worden getrokken?
Het COA loopt achter de feiten aan
,,Wij hebben de indruk dat het COA niet gesteld stond voor de explosieve groei in het aanbod van asielzoekers,'' (gemeente Kaag en Braassem). Er was 'weinig tot geen coördinatie', (Leiderdorp). Bijna iedere gemeente heeft wel iets te klagen over het COA. Een 'chaotische organisatie', aldus de gemeente Waalwijk. Tegelijkertijd is er ook wel begrip. De reactie van de gemeente Stichtse Vecht vat de algehele teneur aardig samen. ,,Wij constateren dat er zaken in de onderlinge afstemming en communicatie beter kunnen, maar begrijpen tegelijkertijd dat het COA haar werkzaamheden onder grote druk moet verrichten.''
Wees niet te nieuwsgierig
Gemeenten die graag willen weten waar ze aan toe zijn, als ze instemmen met een crisisopvang van een paar dagen, hebben pech. Voorspellen welke vluchtelingen er komen, Syriërs, Irakezen, Eritreeërs misschien? Dat lukt hoogstens een paar uur van tevoren, als het COA alle puzzelstukjes weer in elkaar heeft geschoven.
Ook zo'n vraag: wanneer ze komen. Sommige bussen hebben een track and trace- systeem, anders is het gissen. Nog een verrassing: bij aankomst blijken vluchtelingen soms nog geen hap te hebben gegeten. Zo kwamen asielzoekers in Middelburg pas halverwege de avond aan, met lege magen.
Wie denkt dat bellen naar het COA helpt, staat over het algemeen voor een pittig karwei. Zeker in de begindagen waren medewerkers daar vaak overbelast en totaal onbereikbaar. De klachten zijn gemeengoed onder de ondervraagde gemeentes. Of, zoals Maassluis samenvat: ,,De informatie vanuit het COA was slecht, laat en tegenstrijdig.''
Dit gaat geld kosten
Stel. Je bent een niet al te grote gemeente. En ineens moet er een crisisopvang komen. Dat slaat een gat in het ambtenarenapparaat, waardoor het normale werk blijft liggen. Met een beetje pech helpt het ook je begroting om zeep.
De vergoeding van 40 euro per persoon per dag blijkt bij lange na niet genoeg te zijn. Sommige gemeenten maken het wel érg bont, Waalwijk en Leiderdorp bijvoorbeeld. Die laatste gemeente was 1,5 ton kwijt voor de opvang van 120 vluchtelingen, 7 nachten lang. In Waalwijk was de vergoeding 5400 euro voor 45 personen, die 3 nachten bleven. Daadwerkelijke kosten - slik - 56.162 euro. Dat is ruim 400 euro per vluchteling per nacht.
De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat de gebrekkige communicatie vanuit het COA daar een rol in speelde. Waalwijk hield rekening met de komst van 150 vluchtelingen, en stemde daar dus ook de inkoop op af. Uiteindelijk kwamen er maar 43. Een andere nuance is dat van het geld ook voor catering, beveiliging, tolken, EHBO en sanitair wordt betaald.
Voor de vluchtelingen is het geen pretje
Het voorbeeld van Middelburg is al genoemd, maar er zijn meer voorbeelden waaruit blijkt dat het voor de asielzoekers helemaal niet fijn is, van de ene crisislocatie naar de andere gaan, kriskras door het land. ,,Wij vinden deze situatie, het gesleep van mensen van sporthal naar sporthal, mensonterend,'' zegt een woordvoerder van de gemeente Hollands Kroon.
Zijn collega van Kaag en Braassem: ,,Het besluit om in de toekomst wel of geen crisisopvang in sporthallen meer te willen, is niet zozeer afhankelijk van de kosten, als wel van onze constatering dat het niet humaan is deze mensen zo rond te slepen van locatie naar locatie.''
Het COA hamert er overigens al langere tijd op dat kortdurende opvang niet ideaal is, maar noodzakelijk bij gebrek aan alternatieven.
Oftewel: laat maar zitten
Als je je plicht eenmaal hebt gedaan, dan is het wel mooi geweest. Dat is de conclusie van veel gemeenten nadat ze in allerijl een sporthal of andere plek hebben vrijgemaakt, om vluchtelingen een paar dagen lang te huisvesten. Om die vervolgens weer te zien vertrekken, op naar een nieuwe tijdelijke locatie en een andere gemeente die weer op zijn kop is komen te staan.
In Kaag en Braassem wordt de deur niet helemaal gesloten, maar, zo vat een woordvoerder de gevoelens samen: ,,Primair vindt onze regio dat we onze inspanningen hebben geleverd en dat de rest van het land aangesproken dient te worden.'' En, zo reageert de gemeente Zoeterwoude, waar zo veel medewerkers plots niet meer inzetbaar waren: ,,Gelet op de impact op onze kleine ambtelijke organisatie liever niet. Uit menselijk oogpunt zullen we het wel weer bespreekbaar maken.''
Bron
Geen opmerkingen:
Een reactie posten