Het loopje verraadt een crimineel

Britse voetspecialist Barry Francis helpt politie aan bewijzen

© Thinkstock.

© Privéfoto.

Hij vliegt de hele wereld over met maar één doel: criminelen ontmaskeren. Zijn aparte deskundigheid maakt hem bijzonder. De Britse voetspecialist Barry Francis herkent boeven aan hun loopje.

De politie heeft met de intrede van bewakingscamera's steeds vaker de beschikking over camerabeelden van misdrijven. Maar wat als een verdachte kan worden aangehouden, maar onherkenbaar in beeld is? Dan is er altijd nog Barry Francis. De Britse medicus is een expert in de vaak unieke manier waarop wij ons voortbewegen. Waar we onze voeten neerzetten en met welke specifieke beweging wij dat doen.

Zijn grootste triomf kwam in 2011. ,,Ik werd gevraagd om mijn opinie te geven over een moordzaak in Engeland. Twee jonge mannen waren in een bendeoorlog neergestoken door vier verdachten. Echt een heftige zaak. Er werd wel achttien keer gestoken. De hoofddader liep met opvallende O-benen en met zijn hoofd heel ver naar voren. De verdachten werden uiteindelijk voornamelijk op basis van mijn bewijsmateriaal veroordeeld tot celstraffen van 17 tot 21 jaar.''

Cultuur
Ook culturele verschillen spelen een grote rol in de herkenning. ,,Ik kon eens een verdachte in een moordzaak herkennen aan de manier waarop hij zich omdraaide. In Europa draaien wij ons meestal met ons hele lichaam om. Er zijn culturen waar ze eerst licht door de knieën gaan om een draaiende beweging te kunnen maken.''

Francis duikt overal ter wereld op in rechtszalen om uit te leggen hoe hij kijkt en rapporteert. ,,De manier waarop iemand loopt, is zeker niet zo uniek als een vingerafdruk of dna-bewijs, maar het kan wel heel kenmerkend en belastend zijn,'' stelt Francis. ,,Mijn bewijsschaal loopt van 'erg zwak' tot 'erg sterk'. Soms is alleen de herkenning van een loopje genoeg voor een veroordeling.''

Francis werkt naar eigen zeggen zo onbevooroordeeld als maar mogelijk. ,,Ik krijg eerst heel kort een omschrijving van het misdrijf en beoordeel de onbekende verdachte dan louter op basis van videomateriaal van het misdrijf, geschoten door een bewakingscamera. Ik kijk of de voeten naar buiten of juist naar binnen staan. Hoe de enkels bewegen en wat de positie van de knie en benen is. Uiteraard kijk ik naar een eventuele handicap en hoe het hele lichaam en het hoofd bewegen. Pas daarna kijk ik naar de video die de politie na het misdrijf heeft gemaakt van een lopende verdachte.''

Kenmerken
De voetexpert gaat niet over één nacht ijs. ,,Ik heb zeven of acht typische kenmerken van een individu nodig om tot een goede herkenning te komen. Bovendien kijk ik in hoeverre die kenmerken voorkomen in de algemene bevolking, Zo maak ik een inschatting van de betrouwbaarheid van de individuele herkenning.''

Francis is niet bang dat iemand een loopje met hem neemt door bewust anders te gaan lopen in de controle-video. ,,Het is mogelijk voor een individu om te faken, maar dat houden ze nooit lang vol. Het is wel de reden dat ik niet hou van bewuste reconstructies. Het is beter om verdachten onbewust te filmen, in de gevangenis bijvoorbeeld of op het politiebureau.''

De bewegingsexpert pakt niet alleen boeven. ,,Ik werk ook voor advocaten. Het is belangrijk om te weten dat mijn onderzoek verdachten ook kan uitsluiten. En soms rapporteren we aan de politie naar welke kenmerken ze moeten zoeken als er wel videomateriaal is, maar de verdachte nog niet is gepakt.''

Loopjesdeskundigen zijn in Nederland niet te vinden. In Engeland maken rechtbanken gebruik van zo'n 25 deskundigen, deels medici en deels wetenschappers. ,,In Amerika is het ook normaal. Ik hoop dat Nederlandse experts met de juiste training en ervaring dit werk ook op gaan pakken,'' stelt Francis.

Zekerheid
Afgelopen week dook de statige gestalte van Francis ineens op in de rechtbank in Groningen om iets te kunnen zeggen over een verdachte van een gewapende overval. Francis stelde dat hij met 72 procent zekerheid verdachten kan herkennen. De verdachte in kwestie was er als de kippen bij om de stelling dat bewegingsbewijs geen 100 procent exacte wetenschap is, te onderstrepen. ,,Deze meneer Francis zegt mij met 72 procent zekerheid te kunnen herkennen. Maar hier zit die andere 28 procent.''




Bron