donderdag 13 februari 2014

Wekker moet ruimtesonde op 800 miljoen kilometer uit winterslaap halen

Een door ESA verspreide impressie van Rosetta, met op de achtergrond de planeet Mars. © afp.



Op 800 miljoen kilometer van de aarde gaat maandagochtend een wekker af. Die moet een Europese ruimtesonde uit een winterslaap van 957 dagen halen. Na het alarm volgen spannende uren. Op zijn vroegst maandagavond wordt duidelijk of Rosetta, zoals de sonde heet, inderdaad wakker is geworden. Lukt het niet, dan is een ambitieuze missie van ongeveer een miljard euro hoogstwaarschijnlijk mislukt.

De Rosetta werd in 2004 gelanceerd. De sonde is op weg naar een komeet die 67P/Tsjoerjoemov-Gerasimenko heet. Dat is een zwart brokstuk van steen, stof en ijs. In augustus van dit jaar komt de sonde aan. Als eerste vaartuig ooit moet de Rosetta gaan meevliegen met een komeet. Bovendien zet ze in november een lander, Philae genaamd, op het oppervlak. Ook dat is nog nooit eerder gedaan.

Met Rosetta en Philae vliegt 67P richting de zon. Volgend jaar buigt de komeet af en vliegt hij weer weg. De ijsklont zal opwarmen en veel stof en gas afstoten en uiteindelijk afkoelen en tot rust komen. De sonde en de lander onderzoeken wat er dan precies gebeurt en waar de komeet uit bestaat. Philae zal bovendien in de komeet boren en haarscherpe foto's van zijn omgeving maken. Kometen zijn waarschijnlijk overgebleven uit de beginjaren van het heelal. Ze kunnen wetenschappers daarom een beeld geven van het vroege universum.



Omweg
Om bij 67P te komen, moest de Rosetta via een enorme omweg vliegen. Bij aankomst heeft de sonde 7 miljard kilometer op de teller staan. De route voerde drie keer langs de aarde en een keer langs Mars. Dat was nodig omdat de zwaartekracht van de aarde en Mars de sonde genoeg snelheid moest geven voor de oversteek naar de komeet.

De Rosetta ging op 8 juni 2011 in winterslaap. De sonde was toen bezig aan het koudste deel van de reis, ver van de zon. Alle onderdelen die niet van levensbelang waren, werden uitgeschakeld. Zo kon de sonde brandstof en stroom besparen. Alleen de hoofdcomputer en de verwarming bleven aan.

Die slaap heeft 31 maanden geduurd. De Rosetta komt nu langzaam dichter bij de zon. Daardoor loopt de temperatuur op. Bovendien komt de bestemming in zicht.

Signaal naar de aarde
Het ontwaken begint maandag om 11 uur Nederlandse tijd. Dan gaat het alarm van de wekker af. Alle systemen aan boord moeten opstarten en opwarmen. Daarna moet de Rosetta een signaal sturen dat ze inderdaad wakker is. Dat belangrijke teken komt op zijn vroegst aan het begin van de avond aan op de aarde.

Aan de missie zit een Nederlands tintje. De Rosetta krijgt haar stroom namelijk van extreem gevoelige zonnepanelen, die gemaakt zijn door het bedrijf Dutch Space uit Leiden.




Bron

Geen opmerkingen:

Een reactie posten