'De banaan is in groot gevaar'

© anp.

De banaan wordt bedreigd. Twee hardnekkige schimmelziekten dreigen de vrucht uit te roeien. In Wageningen zijn onderzoekers verwikkeld in een race tegen de klok om het meest populaire fruit ter wereld voor een ramp te behoeden. Dat meldt het Algemeen Dagblad.

In het laboratorium hebben de studenten net de bananenplanten opgeruimd. Tientallen dode planten, opzettelijk besmet met schimmels om te kijken of de ziektes bestreden kunnen worden. Tijdrovend werk, maar enorm belangrijk.

Miljoenen kleine bananenboeren in derde wereld
'In de derde wereld is banaan vaak basisvoedsel. Bovendien worden miljoenen kleine bananenboeren bedreigd in hun levensonderhoud als de schimmelziekte toeslaat,' zegt Gert Kema, senior onderzoeker bij Plant Research International van de Wageningen Universiteit, tegen het AD.

Alle hens aan dek zou je dus denken. Maar Kema en zijn groep van twaalf onderzoekers zijn ongeveer de enigen op aarde die zich druk maken om de gezondheid van de banaan. Terwijl het na tarwe, rijst en maïs toch een van de meest verbouwde gewassen ter wereld is.

Schimmelziekten
Het draait allemaal om de schimmelziekten Black Sigatoka en de Panama-ziekte. 'Tegen Black Sigatoka kan gespoten worden,' zegt Kema. 'Maar dan moet dat wel vijftig tot zestig keer per jaar gebeuren.' En dat levert steeds meer milieuproblemen op. Daarom kijken Kema en zijn groep naar andere mogelijkheden om Black Sigatoka te bestrijden.

De meeste aandacht gaat uit naar de bestrijding van de Panama-ziekte. Die sloeg in de jaren '50 van de vorige eeuw keihard toe in de bananenteelt. Panama-ziekte wordt veroorzaakt door een bodemschimmel die de planten laat afsterven. Eenmaal in de bodem blijft de schimmel wel 30 jaar in leven en kunnen er op die plek geen bananen meer worden geteeld. De destijds populaire bananensoort Gros Michel legde massaal het loodje.

Resistente Cavendish-banaan
Gelukkig werd de Cavendish ontdekt, een banaan die resistent was tegen de Panama-ziekte. Totdat in de jaren '90 van de vorige eeuw een nieuwe variant van de bodemschimmel opdook. 'En daar is ook de Cavendish niet tegen bestand.'

Consumenten hoeven niet direct naar de groenteboer of supermarkt te rennen om de laatste bananen in te slaan. De schimmel is tot nu toe alleen in Zuid-Oost Azië en Australië opgedoken. 'Maar het is een kwestie van tijd voordat Afrika en Zuid-Amerika worden getroffen.'

Koortsachtig onderzoek
Vandaar dat in Wageningen nu koortsachtig wordt gezocht naar oplossingen. 'We kijken naar mogelijkheden om de bodemschimmel onder de duim te houden, maar ook naar de mogelijkheden om bananen resistent te maken. Bekend is dat in de natuur bananensoorten voorkomen die resistent zijn tegen Panama-ziekte. Maar het duurt zeker 10 jaar om een resistente banaan te ontwikkelen.'

Tijd en geld zijn de grootste bedreigingen. Dus zit Kema vaker in zijn nette pak bij bedrijven en investeerders aan tafel, dan dat hij met een witte jas in het laboratorium staat. 'Bij publieke instellingen is nauwelijks geld los te krijgen voor het ontwikkelen van resistente bananen. Daarom richten we ons nu op particuliere investeerders.'




Bron